22 października 2024 r. mija 20. rocznica śmierci dr. Witolda Adamca (1945-2004), polonisty, badacza czytelnictwa, ruchu wydawniczego i rynku książki, wieloletniego pracownika naukowego w Instytucie Książki i Czytelnictwa (IKiCz) Biblioteki Narodowej.

Urodził się 8 sierpnia 1945 r. we wsi Policzna (pow. Zwoleń), gdzie rodzice mieli niewielkie gospodarstwo. Naukę w Liceum Ogólnokształcącym im. T. Chałubińskiego w Radomiu był zmuszony przerwać z powodu trudnej sytuacji finansowej, powrócił do rodzinnej wsi i podjął pracę zarobkową w biurze Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej. Naukę kontynuował w Korespondencyjnym Liceum Ogólnokształcącym w Radomiu, gdzie w 1965 r. zdał egzamin maturalny.

Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, uzyskując w 1970 r. dyplom magistra. W tym samym roku rozpoczął pracę w Bibliotece Narodowej w Instytucie Książki i Czytelnictwa na stanowisku asystenta. Prowadził badania poświęcone problemom uzupełniania i wykorzystania księgozbiorów publicznych, m.in. w bibliotekach związkowych, zakładowych i publicznych. W 1973 r. został kierownikiem Sekcji Księgozbiorów IKiCz. Prowadził wykłady w Państwowym Ośrodku Kształcenia Bibliotekarzy w Jarocinie, wygłaszał odczyty w bibliotekach publicznych, współpracował ze Stowarzyszeniem Księgarzy Polskich i różnymi wydawnictwami, uczestniczył w wielu konferencjach naukowych. Badał czytelnictwo, ruch wydawniczy i księgarski.

W 1983 r. ukazała się publikacja przygotowana przez Adamca i zespół pracowników IKiCz pt. Spis książek, które powinny być stale i w odpowiedniej ilości dostępne w bibliotekach i księgarniach. Był to kanon książek istotnych z punktu widzenia szeroko rozumianej kultury literackiej.

W 1986 r. w drugim obiegu ukazało się tłumaczenie książki rosyjskiego działacza Aleksandra Zinowiewa Apologia praktycznego nierozumu, jako tłumacz figurował Jan Wit, był to pseudonim zbiorowy dwóch pracowników IKiCz Witolda Adamca i Janusza Ankudowicza.

W 1990 r. na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie W. Adamiec obronił pracę doktorską. Rozprawa Główne problemy uzupełniania księgozbiorów publicznych w latach siedemdziesiątych została wysoko oceniona przez recenzentów, drukiem ukazała się w 1989 r.

Był autorem wielu opracowań i analiz, poświęconych problemom obiegu i upowszechniania książki, ruchowi wydawniczemu, polityce wydawniczej (m.in. przekłady literatury obcej) w okresie PRL, które były publikowane w wydawnictwach zbiorowych, czasopismach naukowych i fachowych. Dla Polskiej Izby Książki wykonał ekspertyzę Rynek książki w Polsce. Współpracował z czasopismem „Notes Wydawniczy”, w którym systematycznie publikował recenzje i artykuły. Zmagając się z ciężką chorobą, uczestniczył jako współpracownik i konsultant w przygotowaniu monografii rodzinnej wsi. Książka Policzna – by czas nie zaćmił i niepamięć ukazała się drukiem w 2004 r. jeszcze przed jego śmiercią.

E.B., J.S.

Zob. też:

Czarnik Oskar: Adamiec Witold. W: Słownik pracowników książki polskiej. Suplement III. Warszawa : Wydaw. SBP, 2010, s. 7-8

Czarnik Oskar: Witold Adamiec (1945-2004). W: Bibliotekarze warszawscy zmarli w latach 1997-2007. Warszawa : Wydaw. SBP, 2010, s. 7-18 (Bibliotekarze Polscy we Wspomnieniach Współczesnych ; t. 11)